بررسی علل رشد دندان اضافه در کودکان
هایپردونتیا زمانی اتفاق می افتد که دندان های اضافی در دهان رویش می کنند. این دندان های اضافی ممکن است در یک یا هر دو طرف دهان شما رشد کنند. ممکن است شما چندین دندان اضافی یا فقط یک دندان اضافی داشته باشید. هایپردونتیا همیشه به درمان نیاز ندارد؛ ولی دندانپزشکان توصیه می کنند در صورتی که دندان های اضافی با سلامت یا عملکرد دهان و دندان تداخل پیدا کردند، از دهان خارج شوند. دندان های اضافی می تواند بر اثر ناهنجاری های رشدی مانند سندرم گاردنر، شکاف کام و لب و کلین دیسپلازی جمجمه ایجاد گردد. در ادامه این مطلب از سایت دکتر نجمه اخلاقی دندانپزشک کودکان اصفهان علائم وجود دندان قروچه را مورد بررسی قرار می دهیم.
آشنایی با دندان اضافه یا هایپردونتیا
هایپردونتیا(Hyperdontia) اصطلاح پزشکی برای دندان های اضافی است. هایپردونتیا دندان های شیری ( کودکی ) و دائمی ( بزرگسالی ) را تحت تاثیر قرار می دهد، یعنی هر کسی می تواند به آن مبتلا شود. به طور معمول، کودکان در مجموع ۲۰ دندان شیری و بزرگسالان در مجموع ۳۲ دندان دائمی دارند. بنابراین کودکان با بیش از ۲۰ دندان و بزرگسالان با بیش از ۳۲ دندان دچار دندان اضافه هستند.
افراد مبتلا به هایپردونتیا ممکن است دچار موارد زیر شده باشند:
- یک دندان اضافی یا چند دندان اضافی
- دندان های اضافی در یک یا هر دو طرف دهان
- دندان های اضافی روی فک بالا، فک پایین یا هر دو ( هایپردونتیا در فک فوقانی بسیار شایع تر است )
- دندان های اضافی که به تنهایی یا به صورت دسته ای ظاهر می شوند.
- دندان های اضافی قابل رویت ( درآمده) یا دندان های اضافی پنهان
میزان شیوع رشد دندان اضافه
هایپردونتیا جزو عارضه های نادر است. به طوری که ممکن است حدود یک الی سه درصد به عنوان ناهنجاری دندان در دهان ایجاد شود. این عارضه احتمال دارد حدود ۳٫۸ درصد از دندان های دائمی بزرگسالان و تا ۰٫۶ درصد از دندان های کودکان (دندان های شیری) را درگیر کند. دندان های اضافی در مردان به صورت مادرزادی شایع تر می باشد.
انواع مختلف دندان های اضافی
دندانپزشکان دندان های اضافی را با توجه به موقعیت آنها در دهان طبقه بندی می کنند:
- مزیودنس ها رایج ترین نوع دندان های اضافی هستند. آنها مستقیماً در پشت دندان های جلویی بالایی رشد می کنند.
- پارامولرها در کنار دندان های آسیاب ( به سمت زبان یا گونه ) رشد می کنند.
- دیستوملرها در راستای بقیه دندان های مولر ( آسیاب) بیرون می آیند.
دندان های اضافی اشکال مختلفی نیز دارند، از جمله:
- مخروطی ( مخروطی شکل )
- مکمل ( یک دندان اضافی که به شکل یک دندان معمولی است).
- سلی ( بشکه ای شکل )
- ادونتوما ( تومور بی ضرر و غیر سرطانی که شبیه به توده یا یک دندان با شکل غیر طبیعی است )
علائم وجود هایپردونتیا
علامت بارز هایپردونتیا رویت یک یا چند دندان اضافی است. در بیشتر موارد هایپردونتیا موجب ناراحتی نمی شود؛ اما اگر دندان اضافی فشار زیادی به لثه یا فک شما وارد کند، ممکن است به عوارض زیر مبتلا شوید:
- درد
- تورم
- حساسیت
- ازدحام بیش از حد دندان ها
- عفونت
علل ایجاد دندان های اضافی
متخصصان دقیقاً مطمئن نیستند که چه چیزی موجب هایپردونتیا می شود؛ اما چندین عامل را می توانند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند را شناسایی کرده اند، این عوامل عبارتند از:
- ژنتیک
- لامینای دندانی بیش فعال ( سلول های مسئول رشد دندان )
- آتاویسم – زمانی که یک صفت ژنتیکی اجدادی دوباره ظاهر می شود. ( برای مثال، این امکان وجود دارد که اجداد ما در رژیم غذایی اولیه خود
برای خرد کردن آجیل و یک سری گیاهان به دندان های اضافی نیاز داشتند.)
- برخی شرایط سلامتی.
گاهی اوقات اصلا مشخص نیست که چرا برخی افراد هایپردونتیا دارند ولی برخی دیگر نه. دندان های اضافی در افراد با شرایط خاص شایع تر است، مانند:
- سندرم گاردنر.
- شکاف لب و شکاف کام.
- سندروم داون.
- سندرم اهلرز – دانلوس.
- دیسپلازی کلیدوکرانیال.
- بیماری فابری.
عوارض دندان اضافه چیست؟
در برخی موارد، هایپردونتیا هیچ عارضه ای ایجاد نمی کند، اما بسته به محل رویش دندان های اضافی، ممکن است ایجاد شود:
- نهفتگی دندان ( زمانی که یک دندان به طور جزئی یا کامل در استخوان فک گیر می کند ).
- مشکل در جویدن.
- ازدحام بیش از حد دندان ها.
- دندان های کج.
- مال اکلوژن ( نیش بد ).
- پوسیدگی دندان ( حفره).
- بیماری لثه.
- تشکیل کیست در دهان ( غیر سرطانی ).
روشهای تشخیص هایپردونتیا
دندانپزشکان می توانند هایپردونتیا را طی یک معاینه معمولی تشخیص دهند. اگر دندان های اضافی روییده باشند ( رشد کرده باشند )، با نگاه کردن به داخل دهان، می توانند آن ها را درون دهان شما ببینند. آن ها همچنین می توانند برای دیدن دندان های اضافی نهفته، از اشعه ایکس یا سی‌تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) استفاده کنند.
