سیاه شدن دندان اطفال و کودکان: علت و درمان
حتی اگر کودک در رعایت بهداشت دهان و دندان کوشا باشد، باز هم ممکن است دندان‌هایش به دلیل مصرف بعضی غذاها و نوشیدنی‌ها سیاه شود. فلوروسیس و مصرف داروهای حاوی آهن ایجاد لکه‌های سیاه روی دندان را در سال‌های رشد کودک در پی دارد. ضربه دیدن دندان شیری منجر به سیاه شدن دندان اطفال می‌شود. پوسیدگی زودرس ناشی از مکیدن شیشه شیر نیز به سیاهی دندان اطفال می‌انجامد؛ در این مورد علت سیاهی دندان وجود قند در نوشیدنی‌هایی است که داخل شیشه ریخته می‌شود. نگران نشوید! خوشبختانه روش‌های مختلفی برای پیشگیری از سیاه شدن دندان‌ها و درمان سیاهی دندان وجود دارد.
علل سیاه شدن دندان
لک‌های سیاه روی سطح خارجی دندان و در اثر مصرف بعضی خوراکی‌ها و بعضی داروها ایجاد می‌شود. علل شایع سیاه شدن دندان کودک عبارت است از:
نوشیدنی‌های اسیدی مانند نوشابه و نوشیدنی‌های ورزشی
توت‌های تیره رنگ و خوراکی‌های تهیه شده از آنها
سس‌های تیره رنگ مانند سویا سس، سس گوجه فرنگی و سس کاری
زیاده‌روی در مصرف مولتی ویتامین:
آهن موجود در مولتی ویتامین باعث سیاه شدن دندان‌های درصد اندکی از کودکان می‌شود.
زیاده‌روی در مصرف فلوراید:
دریافت بیش از حد فلوراید از آب شرب یا خمیردندان باعث ایجاد لکه‌های تیره یا سیاه روی دندان‌های اطفال می‌شود.
مصرف تتراسایکلین در دوران بارداری:
بانوانی که آنتی‌بیوتیک تتراسایکیلن در دوران بارداری مصرف کرده‌اند، ممکن است با سیاه شدن دندان‌های فرزند خود مواجه شوند.
پوسیدگی ناشی از مصرف شیر و شیر خشک (پوسیدگی زودرس دندان شیری): مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را از همان دوران کودکی به فرزند خود بیاموزید. کوتاهی در رعایت بهداشت دهان و دندان یکی از شایع‌ترین علل تشکیل جرم و پلاک روی دندان و سیاهی دندان‌های کودکان محسوب می‌شود.
آسیب دیدن دندان:
اگر آسیب یا ضربه وارده به دندان به لثه‌ها برسد، رنگ دندان برای همیشه خاکستری متمایل به سیاه می‌شود.
نوشیدنی‌های داغ:
نوشیدنی‌های داغ منافذ سطوح دندان‌ها را باز می‌کند. باز شدن منافذ روی مینای دندان فساد و از بین رفتن دندان را در پی دارد. بنابراین صبر کنید شکلات داغی که برای فرزندتان درست کرده‌اید، ولرم شود بعد آن را مقابلش قرار دهید.
نوشیدنی‌های سرد:
نوشیدنی‌های بسیار سرد نیز مانند نوشیدنی‌های داغ برای دندان‌ها مضر است. بهتر است این دسته نوشیدنی‌ها را خنک به فرزندتان بدهید.
درمان دندان تیره شده در اثر پوسیدگی زودرس
درمان پوسیدگی زودرس دندان شیری تقریباً همانند درمان پوسیدگی دندان بزرگسالان است.
فیشور سیلانت:
دندانپزشک سیلانت (شیارپوش) را روی دندان‌های شیری که نشانه‌های اولیه پوسیدگی در آنها مشاهده می‌شود، می‌زند. البته شیاربندی دندان‌ها زمانی انجام می‌شود که پوسیدگی از مینا عبور نکرده باشد.
پر کردن دندان:
چنانچه آسیب‌دیدگی مینای دندان برگشت‌پذیر و قابل جبران نباشد، دندانپزشک دندان را پر می‌کند.
عصب‌کشی دندان شیری:
عصب‌کشی در موارد جدی‌تر ضروت می‌یابد.
روکش استیل ضدزنگ دندان:
دندان غالباً به دلیل افزایش استحکام و کاهش احتمال ضرورت یافتن درمان‌های بعدی یا جایگزینی با ایمپلنت یا بریج روکش می‌شود.
کشیدن دندان:
دندان در موارد پیشرفته‌تر و وخیم‌تر کشیده می‌شود. کشیدن دندان در صورت عفونت کردن آن یا گسترده بودن پوسیدگی و غیرقابل ترمیم بودن آن ضرورت می‌یابد.
درمان سیاه شدن دندان اطفال در اثر ضربه
دندان تیره شده در اثر ضربه گاهی دیگر هیچ وقت سفید نمی‌شود و همیشه تیره باقی می‌ماند:
نظارت:
اگر دندان تیره شده باشد و هیچ نشانه‌ای از عفونت یا آسیب‌دیدگی وجود نداشته باشد، دندانپزشک درمان را با نظارت شروع می‌کند. دندان تیره شده غالباً نیازی به درمان ندارد. دندانپزشک در صورت امکان از دندان عکس می‌گیرد تا وجود مشکل را بررسی کند.
عصب کشی دندان شیری:
این درمان احتمال آبسه کردن دندان را کاهش می‌دهد یا آبسه ایجاد شده را از بین می‌برد. مواد مورد استفاده در عصب‌کشی دندان شیری با مواد عصب‌کشی دندان دائمی تفاوت دارد و قابل جذب است تا اختلالی را برای درآمدن دندان دائمی ایجاد نکند.
پر کردن و روکش دندان:
دندان سیاه شده را می‌توان با روکش یا پر کردن سفید و روشن کرد. اگر سیاه شدن دندان ناراحتتان می‌کند، دندانپزشک مناسب بودن پر کردن جلوی دندان با مواد همرنگ یا روکش گذاشتن دندان را بررسی می‌کند.
کشیدن دندان:
دندان گاهی به دلیل از بین رفتن پالپ (مغز) داخل دندان آبسه می‌کند. ازآنجایی که بدن به این نقطه دسترسی ندارد و نمی‌تواند آن را درمان کند، آبسه باید به سرعت درمان شود. دندان آبسه کرده معمولاً کشیده می‌شود تا آسیب بیشتری را به دندان‌های دائمی وارد نکند.
بلیچینگ و سفید کردن دندان شیری سیاه شده توصیه نمی‌شود
والدین بنا به دلایل گوناگون برای سفید کردن یا بلیچینگ دندان‌های فرزندشان اقدام می‌کنند، در هر حال هدف نهایی سفید کردن دندان‌ها نشاندن لبخندی جذاب با دندان‌هایی سفید و درخشان بر روی لبان کودک است. مسلماً دندان سیاه ظاهر زیبایی ندارد، اما بهتر است ابتدا از عوارض سفید کردن دندان‌ها آگاه شوید. رشد دندان‌ها تا اواخر دوران نوجوانی، معمولاً ۱۶ تا ۱۸ سالگی کامل نمی‌شود، به همین دلیل اکثر فراورده‌های سفید کننده دندان مخصوص بزرگسالان و نه کودکان تهیه می‌شود. سفید کردن دندان‌ها قبل از شکل‌گیری کامل آنها مشکلات متعددی را به وجود می‌آورد که شایع‌ترین آنها حساسیت دندانی است که تا پایان عمر برطرف نمی‌شود.
پیشگیری سیاه شدن دندان اطفال
با رعایت توصیه‌های زیر از سیاه شدن دندان‌های فرزندتان پیشگیری کنید:
لثه‌های کودک را ماساژ دهید تا فرایند دندان درآوردن را تسهیل کرده و گردش خون را در دندان افزایش داده باشید. ماساژ دادن لثه‌ها از پوسیدگی زودرس دندان‌های شیری نیز جلوگیری می‌کند.
لثه‌ها را پس از هر بار غذا دادن به کودک ماساژ دهید تا از عفونت لثه جلوگیری کرده باشید.
شیر را به تدریج با آب رقیق کنید.
دقت کنید پستانک کودک تمیز باشد، چون پستانک کثیف باکتری‌ها را جمع می‌کند و آن را به دندان‌ها انتقال می‌دهد.
سعی کنید عادت مکیدن شیشه شیر را حداقل قبل از یک سالگی از سر کودک بیاندازید.
مادران باید حتی‌الامکان سعی کنند که در دوران بارداری تتراسایکلین مصرف نکنند، مصرف این دارو تا ۷ یا ۸ سالگی برای کودکان نیز مناسب نیست.
فیشور سیلانت:
شیاربندی دندان‌ها از پوسیدگی زودرس جلوگیری می‌کند. فیشورسیلانت عموماً پس از درآمدن دندان‌های آسیا انجام می‌شود.
فلورایدتراپی:
فلورایدتراپی روش دیگری برای پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها است که در کلینیک دندانپزشکی انجام می‌شود.
کاهش مصرف نوشیدنی‌های کربنات‌دار و نوشابه‌های ورزشی
از فرزندتان بخواهید از نی استفاده کند.
از فرزندتان بخواهید پس از غذا خوردن دهان را با آب بشوید یا آدامس بدون قند بجود.
کودک را به رعایت بهداشت دهان و دندان و دو بار در روز مسواک زدن و نخ کشیدن تشویق کنید.
جهت مشاهده‌ی صفحه‌ی اینستاگرام دکتر نجمه اخلاقی کلیک کنید.
مطالب پیشنهادی:
بررسی علل دیر افتادن دندان شیری
چه عواملی باعث بروز دندان قروچه می شوند ؟
ایمپلنت دندان در کودکان زیر ۱۵ سال و در حال رشد توصیه می شود؟
