پالپوتومی (Pulpotomy) یک روش دندانپزشکی است که برای نجات دندانهای شیری پوسیده و عفونی استفاده می‌شود. ممکن است کودک خردسال شما به‌دلیل عفونت باکتریایی ثانویه یا ضربه، دچار التهاب در بخشی از پالپ دندان (پالپیت) شده باشد. در این شرایط دندانپزشک معمولا انجام پالپوتومی دندان شیری را توصیه می‌کند.
تجربه نشان داده است، زمانی پالپوتومی دندان شیری موثر واقع می‌شود که آسیب پالپ جزئی و قابل بازگشت باشد. یعنی تمام قسمت‌های پالپ در اثر پوسیدگی دچار نکروز (مرگ بافتی) نشده باشند. در غیر این صورت، دندانپزشک طی پالپکتومی (Pulpectomy) برای تخلیه کامل پالپ از تاج و ریشه دندان اقدام می‌کند. معمولا از پالپوتومی با عناوین پالپکتومی جزئی یا پالپکتومی پارسیل نیز یاد می‌شود. زیرا برای پیشگیری از گسترش پوسیدگی یا عفونت، فقط بخش آسیب‌دیده پالپ تخلیه می‌شود. سپس این بخش با یک ماده بی‌اثر و قابل جذب پر می‌شود.
علل پالپوتومی دندانهای شیری اطفال
ازآنجایی‌که طی پالپوتومی نهایتا پالپ محفظه فوقانی برداشته می‌شود. ریشه دندان دست‌نخورده باقی می‌ماند. معمولا ریشه دندانهای شیری نابالغ و قادر به رشد است. به‌همین‌دلیل، عمدتاً در کودکانی که دندانهای شیری (اولیه) دارند، این روش بهترین گزینه است. دندانهای شیری به حفظ فاصله منظم برای رویش دندانهای دائمی کمک می‌کنند. بنابراین دست‌نخورده نگه داشتن آن‌ها اغلب یک اولویت است.
بهتر است بدانید که از مواد ویژه‌ای برای پر کردن دندانهای شیری پس از پالپوتومی کودکان استفاده می‌شود. این مواد باید از تحلیل ریشه دندان شیری پیشگیری کنند و اجازه رشد را به دندان دائمی زیرین آن بدهند. در نتیجه، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در زمان رویش دندانهای دائمی بازجذب بدن شوند.
موراد نیاز به پالپوتومی اطفال
معمولا اگر پالپ دندان شیری کودک (مخصوصاً دندان آسیاب) عفونی یا پوسیده شده باشد، انجام پالپوتومی ضرورت دارد. زیرا در صورت عدم درمان به‌موقع، ممکن است پوسیدگی یا عفونت گسترش یابد و به ریشه دندان برسد. با درگیر شدن ریشه دندان، دیگر نیاز به درمان‌های گسترده‌تر از پالپوتومی مانند پالپکتومی یا روت کانال (درمان ریشه) است. دندانپزشک متخصص کودکان می‌تواند در طی یک جلسه مشاوره تشخیص دهد که آیا انجام پالپوتومی ضروری است یا خیر.
اگر دندانپزشک تشخیص دهد که هیچ‌کدام از سه روش ذکر شده دیگر برای درمان موثر نیستند. احتمالا پیش از موعد، دندان شیری کودک کشیده می‌شود. این کار عوارض زیادی مانند موارد زیر دارد:
- بروز مشکل در جویدن غذا
- تکامل ناقص گفتار کودک
- شلوغی دندان‌ها به‌دلیل حرکت دندانهای مجاور به داخل فضای مورد نیاز برای رشد دندانهای دائمی
مزایای پالپکتومی دندان شیری
پالپکتومی یک روش درمانی است که با حفظ دندان شیری، از بروز مشکلات جدی در دندانهای دائمی جلوگیری می‌کند. در ادامه این مطلب از سایت دکتر نجمه اخلاقی دندانپزشک کودکان اصفهان مزایای پالپکتومی دندان شیری را مورد بررسی قرار می دهیم.
- کاهش یا رفع درد، التهاب و تورم در دندان و لثه
- جلوگیری از تخریب استخوان فک و عفونت سیستمیک
- حفظ فضای مناسب برای رشد دندانهای دائمی
- بهبود زیبایی و طبیعت دندان شیری
- افزایش اعتماد به نفس و خلق و خو کودک
- کاهش هزینه‌های درمانی در آینده
مراقبت از دهان بعد از پالپکتومی
برای اینکه پالپکتومی موفق باشد و دندان شیری سالم بماند، باید به مراقبت از دهان و دندان کودک توجه کافی شود. برخی از نکات مهم در این زمینه عبارتند از:
- حتماً به کودک آموزش دهید که حداقل دو بار در روز، صبح و شب، دندانهای خود را با مسواک و خمیر دندان مناسب برساند.
- به کودک توصیه کنید که پس از هر وعده غذا، با آب چند قطره لیمو یا سرکه، دهان خود را بشورد تا از تجمع باکتری‌ها و اسید‌ها جلوگیری کند.
- به کودک بگوید که از خوردن غذاهای چسبنده، شیرین و نشاسته‌ای خودداری کند یا حداقل پس از خوردن آن‌ها، دندانهای خود را تمیز کند.
- کودک را تشویق کنید که مقادیر مناسب از غذاهای سالم و مغذی مثل میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات، گوشت و ماهی را در رژیم غذایی خود داشته باشد تا از رشد و تقویت دندانهای خود اطمینان حاصل کند.
- به کودک بگویید که هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کند تا وضعیت دندانهای خود را بررسی و در صورت نیاز، درمان یا پروفلاکس (پولیش) دندان را انجام دهد.
بررسی مراحل انجام پالپوتومی دندان شیری
در ادامه این مطلب از سایت دکتر نجمه اخلاقی دندانپزشک کودکان اصفهان مراحل انجام پالپوتومی دندان شیری را مورد بررسی قرار می دهیم. ابتدا دندانپزشک، از دندان‌ها یک رادیوگرافی می‌گیرد تا عفونت در نواحی اطراف دندان و شکل کانال‌های ریشه را بررسی کند. ممکن است برای کودک آنتی بیوتیک تجویز شود. چراکه نیاز است ۳ یا ۴ روز قبل از درمان و تا چند روز بعد از آن استفاده شود.
همراهی و نوع بیان والدین کمک زیادی به رفع اضطراب کودک می‌کند. مثلا به کودک خود بگویید که این روش باعث از بین رفتن درد دندان او می‌شود. همچنین، هیچ آسیبی به او نمی‌زند و فقط نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد. اصولا پالپوتومی دندان شیری برای کودکان کوچکتر همراه با بیهوشی عمومی انجام می‌شود. در مورد کودکان بزرگتر بی‌حسی موضعی کافی است.
سایر مراحل پالپوتومی اطفال
- پس از تاثیر بی‌حسی، ناحیه پوسیده شده دندان با مته برداشته می‌شود.
- دندانپزشک، آنقدر مینا و لایه‌های عاج دندان را سوراخ می‌کند تا زمانی‌که پالپ در معرض دید قرار گیرد.
- مواد عفونی داخل تاج دندان برداشته و خارج می‌شوند.
- حال فضای خالی پالپ با سیمان دندانی پر می‌شود تا بسته شود.
- در نهایت، یک روکش فولادی ضد زنگ با استفاده از سیمان دندانی به ساختار زیرین چسبیده می‌شود.
مقایسه پالپکتومی با پالپوتومی
پالپکتومی و پالپوتومی دو روش مختلف درمان عفونت پالپ دندان شیری هستند. در پالپکتومی، کل پالپ دندان شیری برداشته و خارج می‌شود و جای آن با ماده پرکننده ای که باعث سخت شدن دندان می‌شود، پر می‌شود. در پالپوتومی، فقط بخش بالایی پالپ که عفونت گرفته است، برداشته و خارج می‌شود و جای آن با ماده ضدعفونی‌کننده ای که باعث حفظ زنده ماندن بخش پایینی پالپ می‌شود، پر می‌شود. پالپکتومی برای دندانهای شیری که نزدیک به سقوط هستند یا عفونت شدید دارند، مناسب است. پالپوتومی برای دندانهای شیری که عفونت کمتر یا اولیه دارند یا زمان زیادی تا افتادن دارند، مناسب است .
میزان هزینه پالپوتومی دندان شیری
درصورتی‌که به تشخیص دندانپزشک متخصص کودکان نیاز به بیهوشی عمومی باشد. باید هزینه بیشتری نسبت به بی‌حسی موضعی پرداخت کنید. اگرچه عوامل دیگری مانند موارد زیر نیز برای محاسبه هزینه نهایی پالپوتومی کودکان موثر هستند:
- تعداد آزمایش‌های تصویربرداری مورد نیاز پیش از انجام پالپوتومی دندان شیری
- نوع و تعداد دندانهای شیری که باید تحت درمان قرار بگیرند
- نوع ماده مورد استفاده برای پرکردن فضای خالی پالپ پس از پالپوتومی
- پالپوتومی دندان شیری توسط دندانپزشک عمومی انجام می‌شود یا دندانپزشک متخصص اطفال
مطالب پیشنهادی برای مطالعه :
ایمنی سفید کردن دندان در کودکان
